Ο ΟΣΙΟΣ ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ ΠΟΠΟΒΙΤΣ ΜΑΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΜΥ, ΤΟ ΜΙΣΟΣ ΚΑΙ ΤΙΣ “ΣΚΟΤΕΙΝΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ”

Ο ΟΣΙΟΣ ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ ΠΟΠΟΒΙΤΣ ΜΑΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΜΥ, ΤΟ ΜΙΣΟΣ ΚΑΙ ΤΙΣ “ΣΚΟΤΕΙΝΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ”

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

=======================

Διαβάσαμε στο ιστολόγιο “Χριστιανική βιβλιογραφία” (από το βιβλίο του Σεβ. Μητροπολίτη πρώην Ερζεγοβίνης κ. Ἀθανασίου Γιέφτιτς, «Ἀπὸ τὴν Ἐλευθερία στὴν ᾽Αγάπη», ἐκδ. «Δόμος», ᾽Αθῆναι 2012, σελ. 68) ένα σπάνιας θεολογικής και φιλοσοφικής σκέψης κείμενο που αφορά το διάλογο ενός νεαρού φοιτητή με τον σύγχρονο Πατέρα και Διδάσκαλο της Εκκλησίας μας Οσιο Ιουστίνο (Πόποβιτς).

Λέγει το κείμενο:

“Εἶπε ὁ Αγιος Ἰουστίνος (Πόποβιτς) σ᾽ ἕνα νεαρὸ φοιτητὴ ποὺ συμπάθησε πολὺ τὸν Καμύ.

Ἀναρωτιόταν λοιπὸν πῶς αὐτὸς ὁ τόσο συμπαθητικὸς ἄνθρωπος δὲν βρῆκε τὸν Θεό.

Καὶ ὁ Αγιος Ἰουστίνος τοῦ ἀπάντησε: «Ἁπλούστατα, διότι δὲν τὸν ζήτησε». 

«Μὰ ἀφοῦ δὲν τὸν ἤξερε», συνεχίζει ὁ φοιτητής.

«Ἂς μὴ τὸν ἤξερε. Ἀπὸ μέσα του δὲν καταλάβαινε; Δὲν προαισθανόταν;» 

Γιατί ὁ ἄνθρωπος ζεῖ τραγικὰ τὴν ἀποτυχία;

Διότι προαισθάνεται τί εἶναι ἡ ἐπιτυχία.

Γιατί εἶναι τραγικός;

Ἂν τὸ δεῖτε λίγο βαθιά, διότι προαισθάνεται τί δὲν εἶναι τραγικό.

Γι᾽ αὐτὸ μόνο σὲ ἀκραῖες περιπτώσεις, ὅπως εἶναι τὸ μίσος, φαίνεται ἡ ἀποτυχία.

Γιατί τὸ μίσος εἶναι τόσο τραγικό;

Διότι δὲν εἶναι τίποτ᾽ ἄλλο ἀπὸ τὸ ὅτι καταλαβαίνεις ὅτι δὲν ἔχεις ἀγάπη. 

Τὸ μίσος εἶναι ἡ ἀρνητικὴ πλευρὰ τῆς ἀγάπης, ἡ ἀπουσία τῆς ἀγάπης, καὶ ἔχει τόσο δυναμισμὸ (τὸ μίσος), ποὺ μαρτυρεῖ ἐκ τοῦ ἀντιθέτου περὶ τοῦ δυναμισμοῦ τῆς ἀγάπης.”

Φοβερό κείμενο.! 

Και τίποτα άλλο να μην είχε κάποιος διαβάσει από όσα έγραψε ο Οσιος Ιουστίνος Πόποβιτς, το απόσπασμα αυτό θα ήταν από μόνον του υπεραρκετό για να αντιληφθεί τη σπάνια φιλοσοφική και προπαντός θεολογική δύναμη της σκέψης του Οσίου Ιουστίνου (Πόποβιτς).

Θυμάμαι κάτι ωραίο σχετικό που μας ανέφερε ο Πανοσ. Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αρχιμανδρίτης Γεώργιος (Καψάνης): "Η έκφραση του μίσους είναι φυσική στον άνθρωπο ως αποτέλεσμα της πτώσης, επειδή επιζητεί την αγιότητα την απουσία της οποίας βιώνει. Ετσι αν δεν στρέψει αυτό το μίσος εναντίον της αμαρτίας θα το στρέψει εναντίον του αδελφού του και θα γίνει αδελφοκτόνος και σε τελευταία ανάλυση αυτοκτόνος.”

Ας προσέξουμε όμως και μια άλλη παράμετρο του διαλόγου του νεαρού φοιτητή με τον μεγάλο αυτό σύγχρονο Αγιο της Εκκλησίας μας.

Ο Αγιος δεν παραπέμπει το πρόβλημα που του θέτει ο νεαρός φοιτητής σε κάποιες “σκοτεινές δυνάμεις” για να δικαιολογήσει την αθεία του Καμύ, αλλά επιμένει να κάνει διάγνωση του προβλήματος στον ίδιο. 

Δεν απάντησε λ.χ. στον νεαρό φοιτητή που αγαπούσε τον Γάλλο υπαρξιστή φιλόσοφο: “Ναι, ο καυμένος ο Καμύ! Δεν έφταιγε ο δύστυχος! Πώς να γνωρίσει το Θεό, αφού τα ΜΜΕ και οι “σκοτεινές δυνάμεις” που τα κατευθύνουν, αποπροσανατόλισαν τον άνθρωπο από τον σκοπό της ζωής του.”

Η απάντηση του Αγίου είναι σαφέστατη και απολύτως σύμφωνη με τη διαχρονική διδασκαλία  των Αγίων της Εκκλησίας: “Δεν τον γνώρισε τον Θεό απλούστατα επειδή δεν το ζήτησε”!

Το συμπέρασμα εξάγεται αβίαστα: Οταν εμείς δεν ακούμε τη φωνή του Θεού δεν φταίει ούτε ο Θεός, ούτε οι γείτονες μας επειδή έχουν στο διά πασών τη μουσική. Εμείς αποκλειστικά φταίμε που δεν ανοίξαμε ένα ειλικρινή διάλογο με τον Θεό για να ακούσουμε τη φωνή Του.

"Ο δυναμισμός του μίσους μαρτυρεί εκ του αντιθέτου τον δυναμισμό της αγάπης", αναφέρει ο Οσιος Ιουστίνος. 

Πολλά σχετικά συγκεκριμένα παραδείγματα από την προσωπική μας ζωή μπορούμε να θυμηθούμε, με αυτή την ευκαιρία, αλλά τίποτα δεν είναι πιο εύγλωττο και πιο συγκλονιστικό από το παράδειγμα του Πρωτοκορυφαίου Αποστόλου Παύλου, ο οποίος το ασίγαστο μίσος του εναντίον του Χριστού το μετέτρεψε με τη χάρη του Θεού σε απέραντη αγάπη για τον Κύριο και έτσι έγινε ο μεγαλύτερος κήρυκας της Ανάστασης του Χριστού στον κόσμο.