ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ- Ο "ΑΓΙΟΣ" ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ -

Ο "ΑΓΙΟΣ" ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

=========

«Ὁ Παπαδιαμάντης πρὸ πάντων ἦτο Χριστιανὸς καὶ χριστιανὸς εὐσεβής. Μόλις λοιπὸν εἶδε τὸν ἰατρὸν εἶπεν εἰς αὐτόν: «Τί θέλεις σὺ ἐδῶ;» «Ἦρθα νὰ σὲ δῶ» τοῦ λέγει ὁ ἰατρός. «Νὰ ἡσυχάσης», τοῦ λέγει ὁ ἀσθενής, «ἐγὼ θὰ κάμω πρῶτα τὰ ἐκκλησιαστικὰ καὶ ὕστερα νὰ ᾽ρθῆς ἐσύ»…Μόνος του, ὀλίγας ὥρας πρὶν ἀποθάνη, ἔστειλε νὰ κληθῆ ὁ ἱερεὺς διὰ νὰ κοινωνήση. «Ξεύρεις! Μήπως ἀργότερα δὲν καταπίνω!» ἔλεγεν. Ἦτο ἡ παραμονὴ τοῦ θανάτου του καὶ τότε τοῦ ἀπενεμήθη τὸ παράσημο τοῦ Σταυροῦ τοῦ Σωτῆρος. Τὴν ἑσπέραν τῆς 2ας Ἰανουαρίου 1911, παραμονὴν τοῦ θανάτου του, «ἀνάψτε ἕνα κηρί», εἶπε: «φέρτε μου κι ἕνα ἐκκλησιαστικὸν βιβλίον». Τὸ κηρίο ἀνήφθη, ἐπρόκειτο δὲ νὰ ἔλθῃ καὶ τὸ βιβλίον, ἀλλὰ πάλιν ἀποκαμὼν ὁ Παπαδιαμάντης εἶπεν: «Ἀφῆστε τὸ βιβλίο. Ἀπόψε θὰ εἰπῶ ὅσα ἐνθυμοῦμαι ἀπ᾿ ἔξω». Καὶ ἤρχισε ψάλλων τρεμουλιαστὰ «τὴν χεῖρα σου τὴν ἁψαμένην…» (Δοξαστικὸ τῆς Θ´ Ὥρας τῶν Μεγ. καὶ Βασιλ. Ὡρῶν τῶν Θεοφανείων εἰς ἦχον πλ.α´). Αὐτὸ ἦταν καὶ τὸ τελευταῖο ψάλσιμο τοῦ Παπαδιαμάντη, ὁ ὁποῖος τὴν ἰδίαν νύκτα, κατὰ τὴν 2αν μεταμεσονύκτιον, ὅταν ἐξημέρωνεν ἡ 3η Ἰανουαρίου, παρέδωκεν τὴν ψυχήν του εἰς χεῖρας τοῦ Πλάστου…» (π. Γεώργιος Ρήγας).

*****

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
«Ὁ Ἅγιος τῆς Νεοελληνικῆς Λογοτεχνίας»
Ὑπὸ Δρ. Μαρίας-Ἐλευθερίας Γ. Γιατράκου

______________

Συμπληρώνονται τὸ 2011 ἑκατὸν ἑξήντα χρόνια ἀπὸ τὴν γέννηση καὶ ἑκατὸ ἀπὸ τὸν θάνατο τοῦ Ἀλεξάνδρου Παπαδιαμάντη (1851-1911), τοῦ ποιητῆ μὲ τὸν πεζὸ λόγο, ὅπως πολὺ προσφυῶς τὸν χαρακτήρισε ὁ Κ. Παλαμᾶς. Εἶναι γιὰ ὅλους, ὅσοι ἀσχολοῦνται μὲ τὰ ἑλληνικὰ γράμματα, ἐπιστημονικὸ καὶ ἠθικὸ χρέος νὰ τιμήσουν αὐτὴν τὴν μνήμη, ἀφοῦ τὸ «σκοτεινὸ τρυφόνι» τῶν ἑλληνικῶν μας γραμμάτων, ὁ ταπεινός, μοναχικὸς κοσμοκαλόγερος, χωρὶς ἀμφιβολία στὸν χῶρο τῆς ἑλληνικῆς διηγηματογραφίας θὰ μείνει ἀμετακίνητος καὶ πρωτοκάθεδρος. Τὸ θεωρῶ ἰδιαίτερη τιμὴ νὰ πῶ δυὸ σκόρπια καὶ φτωχικὰ λόγια γι’ αὐτὸν σήμερα, ὡς ἔκφραση εὐγνωμοσύνης γιὰ ὅ,τι πολύτιμο μᾶς προσέφερε μέσα ἀπ’ τὶς σελίδες τῶν Νεοελληνικῶν Ἀναγνωσμάτων, ἤδη ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τῶν χρυσῶν, ἀνέμελων, ἐλπιδόμεστων μαθητικῶν μας χρόνων.Βεβαίως τὸ θεωρῶ τόλμημα νὰ ἀσχοληθῶ μὲ τὸν Σκιαθίτη νοσταλγὸ μὲ τὰ ρόδινα ἀκρογιάλια του, γιατί ὅταν βυθοσκοποῦμε τὸν ἑαυτό μας μὲ εἰλικρίνεια, διαπιστώνουμε τὴν πραγματική μας φτώχεια μπροστὰ στὸ γίγαντα τοῦ πνεύματος, στὸ γιγάντιο ἔργο του. Τὸ κάνουμε ὅμως, γιὰ ἕναν βιοτικὸ ἐπανεξοπλισμὸ γιὰ μιὰ ἠθικὴ ἐνθάρρυνση˙ γιὰ μιὰ βελτίωση καὶ ἀνανέωση τῆς εὐαισθησίας μας. Στὴν ἀπώτερη σκοποθηρία μιᾶς τέτοιας γόνιμης ἐπαφῆς ὀφείλεται καὶ ἡ σημερινὴ ὁμιλία. Ἡ βιβλιογραφία γύρω ἀπὸ τὸν Ἀλέξανδρο Παπαδιαμάντη εἶναι τεράστια. Μοιάζει μὲ χιονοστιβάδα, ποὺ ὅσο κυλινδροῦται στὴν ἔκταση τοῦ χρόνου τόσο αὐξάνεται ὁ ὄγκος της. Πράος καὶ ἀγαθὸς δοῦλος τοῦ Θεοῦ, ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης, πέρασε ἀπὸ τὴ φιλολογική μας ζωὴ σὰν μοναδικὸ καὶ ἀνεπανάληπτο φαινόμενο χριστιανικῆς ταπεινοφροσύνης.

ΠΗΓΗ:

“Χριστιανική βιβλιογραφία”