ΛΑΒΡΟΣ Ο ΣΕΒ. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΛΑΒΡΟΣ Ο ΣΕΒ. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ 

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

=====

Ὁ Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος ἐπιτέθηκε μὲ σφοδρότητα κατὰ τοῦ Πατριαρχείου τῆς Μόσχας, στὴν εἰσήγησή του ἐνώπιον τῆς Ἱεραρχίας, μὲ θέμα «Ἡ πορεία τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου μεταξὺ Ὀρθοδόξων καὶ Ρωμαιοκαθολικῶν. Ἀξιολόγηση, προβλήματα, προοπτικές».

Γιὰ τὸ «πρωτεῖο» ὁ κ. Χρυσόστομος ὑποστήριξε ὅτι «τὰ περὶ τριαδολογικῆς βάσης στὴ σχέση “πρωτείου” καὶ συνοδικότητας ἔχουν ἤδη ἀναλυθεῖ διεξοδικὰ καὶ ἔχουν γίνει ἀποδεκτά, ἀπὸ τοὺς Ὀρθοδόξους καὶ Ρωμαιοκαθολικούς, στὸ κοινὸ κείμενο τοῦ Μονάχου (1982) καὶ ὡς ἐκ τούτου δὲν μποροῦν νὰ ἀμφισβητηθοῦν, ἐνῶ ἐπιβεβαιώνονται καὶ ἀπὸ τὸν 34ο Ἀποστολικὸ Κανόνα». Πράγματι τὰ ἐν λόγῳ κείμενα ὑπάρχουν καὶ σ’ αὐτὰ πουθενὰ δὲν φαίνεται ἡ σχέση τῆς τριαδολογίας μὲ τὸ «πρωτεῖο». Οὔτε ὁ παρὼν τότε στὸ Μόναχο, ὡς Μητροπολίτης Φιλαδελφείας, σημερινὸς Πατριάρχης ὑποστήριξε κάτι τέτοιο.

Ὁ Σεβ. Μεσσηνίας σημειώνει ὅτι καὶ ὁ παρὼν Διάλογος εἰσέρχεται σὲ μία νέα φάση στασιμότητας καὶ σὲ μία περίοδο “παγετώνων”».

Σφοδρὴ εἶναι ἡ ἐπίθεση τοῦ Σεβ. Μεσσηνίας κατὰ τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας καὶ στὸ ὅτι αὐτὴ πρότεινε στὰ θέματα ποὺ θὰ συζητηθοῦν στὶς ἑπόμενες συνεδριάσεις τῆς Ἐπιτροπῆς νὰ συμπεριληφθοῦν τὸ θέμα τῆς Οὐνίας καὶ ἡ ἀντίληψη περὶ τοῦ «Πρωτείου» καὶ τῆς Συνοδικότητας κατὰ τὴ δεύτερη χιλιετία. Τὴν κατηγορεῖ ὅτι προσπάθησε, «κατὰ παγίαν τακτική της», «νὰ κάνει ἐξαγωγὴ τῶν ἐσωτερικῶν προβλημάτων της καὶ νὰ τὰ καταστήσει προβλήματα διορθόδοξα καὶ διεκκλησιαστικά». Πιὸ συγκεκριμένα σημειώνει ὅτι «ἡ Ρωσικὴ Ἐκκλησία ἐπιδιώκει νὰ παρουσιάσει τὸ θέμα τῆς Οὐκρανίας ὡς πρόβλημα πρωτίστως διεκκλησιαστικὸ καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ἀφ᾽ ἑνὸς νὰ ἐπιτύχει μία πανορθόδοξη συμφωνία καὶ συνεργασία, ὡς ἀντίστασιν ἔναντι τῶν πολιτικῶν ἐπιδιώξεων τῆς Κυβέρνησης τῆς Οὐκρανίας καὶ ἀφ᾽ ἑτέρου νὰ ἐπιτύχει τρόπους δέσμευσης καὶ συμμετοχῆς τῶν λοιπῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ἀλλὰ καὶ τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν στὸ ὅλο ζήτημα, ἀκόμη καὶ μέσα ἀπὸ τὸν συγκεκριμένο διάλογο».

Διαφωνώντας ὁ κ. Χρυσόστομος μὲ τὴν πρόταση τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας κατέθεσε δύο δικές του προτάσεις. Ἡ πρώτη ἦταν νὰ συνεχισθεῖ ὁ Διάλογος ἐπὶ τῆς πρώτης χιλιετίας, ὡς πρὸς τὸ λειτούργημα τοῦ Πρώτου στὰ πλαίσια τῆς Συνοδικότητας καὶ ὡς πρὸς τὸ ρόλο τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης καὶ νὰ μὴν προχωρήσει στὴ δεύτερη χιλιετία καὶ στὸ θέμα τῆς οὐνίας. Τελικὰ οἱ ἐκπρόσωποι ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, πλὴν ἐκείνου τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων (Καθηγ. Θεοδ. Γιάγκου) καὶ τοῦ ἰδίου ἀπέρριψαν τὴν πρότασή του καὶ ψήφισαν τὴν πρόταση τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας. 

Ὁ Σεβ. Μεσσηνίας ἐξέφρασε τὴν πικρία του γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν ψηφίστηκε ἡ πρότασή του, ἀλλὰ δὲν ἐξήγησε γιατί ὅλες οἱ ἄλλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες – καὶ ὄχι μόνο ἡ ὑπὸ τὴν Ρωσικὴ Ἐκκλησία «ὁμάδα» – δὲν τὴν ἐψήφισαν. 

Ἡ πρόταση τοῦ κ. Χρυσοστόμου νὰ παραμείνει ὁ Διάλογος στὴν πρώτη χιλιετία καὶ νὰ μὴ συζητηθεῖ τὸ θέμα τῆς οὐνίας, ὅπως τὸ θέτει ἡ Μόσχα, εἶναι ἡ τὰ τελευταῖα χρόνια ἄποψη τοῦ Φαναρίου, ὅτι δηλαδὴ πρέπει αὐτὸς νὰ μείνει σὲ θέματα, ποὺ δὲν θὰ ὑπάρξει διχογνωμία ὥστε νὰ μὴ ναυαγήσει. Σημειώνεται ὅτι ἡ οὐνία εἶναι πρόβλημα ὄχι μόνο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας, ἀλλὰ ὅλης τῆς Ὀρθοδοξίας. Προβλήματα ὀξύτατα μὲ αὐτὴν ἀντιμετωπίζουν καὶ οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες τῶν Πολωνίας, Τσεχίας καὶ Σλοβακίας, Ρουμανίας, Ἀντιοχείας, Πολωνίας, ἀκόμη καὶ τῆς Ἑλλάδος.

Πολλὰ ἀπὸ ὅσα ἀναφέρει ὁ Σεβ. Μεσσηνίας γιὰ τὴ Ρωσικὴ Ἐκκλησία, εἶναι σωστά. Ὅμως λείπει ἡ ἐκ μέρους του ἀνάλογη κριτικὴ πρὸς τὸ Φανάρι. Ἰδιαίτερα γιὰ τὰ ἀνοίγματά του πρὸς τὸ Βατικανὸ καὶ τὶς ΗΠΑ καὶ τὴν ἐμπλοκή του στὸν ἀνταγωνισμὸ ἰσχύος μὲ τὴ Μόσχα. 

Ο ἴδιος ὁ Σεβ. Μεσσηνίας ζήτησε ἀπὸ τὴν Ἱεραρχία νὰ ἐπαναξιολογηθοῦν καὶ νὰ ἐπανεκτιμηθοῦν τὰ μέχρι σήμερα ἀποτελέσματα τοῦ Διαλόγου μὲ τοὺς Ρ/Κ καὶ νὰ καθορισθεῖ ἡ μελλοντική του πορεία. Χρήσιμο θὰ εἶναι πανορθοδόξως νὰ ὑπάρξει πνεῦμα αὐτοκριτικῆς, ταπείνωσης, μετανοίας καὶ τηρήσεως τῆς Ἱερῆς Πατερικῆς Παρακαταθήκης, γιὰ νὰ ἐξοβελιστεῖ ἡ ἐκκοσμικευμένη νοοτροπία ποὺ κυριαρχεῖ, ἰδιαίτερα στὸ Φανάρι καὶ στὴ Μόσχα.